خونریزی بینی

خونریزی بینی

چه چيزي موجب خونريزي بيني مي شود؟

تعداد رگ هاي خوني (عروق) بيني بسيار زياد است، و به دليل موقعيت آن روي صورت، بسيار آسيب پذير است. در نتيجه، اصابت هر گونه ضربه ای به صورت ممكن است منجر به آسيب ديدن بيني و خونريزي هاي شديد يا خفيف شود. هنگامي كه غشاء بيني خشك مي شود و ترك مي خورد، بي اختيار خونريزي رخ خواهد داد. اين شرايط در اقليم هاي خشك و در ماه هاي سرد زمستان ، هنگامي كه به دليل استفاده از وسايل گرمايشي هوا گرم و خشك مي شود، بسيار رايج است.

افرادي كه براي جلوگيري از لخته شدن طبيعي خون از داروهايي چون وارفارين (كومادين)، آسپرين و يا هرنوع داروي ضد التهاب ديگر استفاده مي كنند، بيشتر مستعد خونريزي هستند. در اين شرايط حتي كوچكترين ضربه ممكن است منجر به خونريزي شديد شود.

در طول ماه هاي سردتر زمستان، هنگامي كه عفونت هاي تنفسي فوقاني شایع تر هستند و درجه حرارت و رطوبت هوا نوسان بيشتري دارد، خونريزي بيني بيشتر اتفاق مي افتد. بعلاوه، وقتي از محيط سرد بيرون وارد فضاي گرم و خشك خانه مي شويد، خشك شدن و بروز تغييراتي در بيني آن را مستعد خونريزي مي كند. اين اتفاق در مناطق گرم و خشك و يا هنگام تغيير فصل نيز رخ مي دهد. عوامل زير باعث بروز خونریزی بینی در افراد می شوند:

• عفونت

• ضربه، از جمله ضربه هاي احتمالي در حین گرفتن بيني، خصوصا در كودكان

• رينيت ( ورم غشاء مخاطي بيني) آلرژيك و غير آلرژيك

• فشار خون بالا

• استفاده از داروهاي ضد انعقاد خون

• سوء مصرف الكل

• عواملي كه كمتر شايع هستند، از جمله تومورها و مشكلات خونريزي وراثتي

• تغييرات هورموني در دوران بارداري كه ممكن است خطر خونريزي را افزايش دهد

چگونه خونريزي هاي مداوم را متوقف كنيم؟

اكثر كساني كه با اين مشكل رو به رو هستند، در صورت رعايت موارد زير، بدون نياز به پزشك مي توانند مشكل خود را حل كنند.

1- بخش نرم بيني را تماما با انگشت شصت و اشاره خود محكم نگه داريد.

2- بخشي ازبيني را كه با انگشتان خود نگه داشته ايد به سمت صورت فشار دهيد.

3- سر خود را به سمت جلو بياوريد و كمي به طرف جلو خم شويد. بردن سر به سمت عقب ممكن است موجب برگشتن خون به سينوس ها و حلق، و در نتيجه حس كردن طعم يا استنشاق بوی خون شود

4- بيني خود را حداقل براي 5 دقيقه با دست نگه داريد. در صورت نياز، تا توقف كامل خونريزي به اين كار ادامه دهيد.

5- به آرامي بنشينيد و سر خود را بالاتر از سطح قلب نگه داريد. دراز نكشيد و يا سر را بين زانوها قرار ندهيد.

6- يخ را در حوله اي بپيچيد و روي بيني و گونه ها قرار دهيد.

چگونه مانع خونريزي مجدد شويم؟

1- استراحت كنيد و سر خود را با زاويه 30 تا 45 درجه بالا نگه داريد.

2- بيني خود را نگيريد و چيزي داخل آن فرو نكنيد. در هنگام عطسه کردن، دهان خود را باز كنيد تا هوا از مسير دهان خارج شود.

3- براي اجابت مزاج به خود فشار نياوريد. از داروهاي روان كننده ( مانند دوكورات [كولاس] ) استفاده كنيد.

4- براي برداشتن اجسام سنگين خم نشويد و به بدن خود فشار نياوريد

5- سعي كنيد سر خود را بالاتر از سطح قلب نگه داريد.

6- سيگار نكشيد.

7- مراقب آداب تغذيه خود باشيد و غذا هاي نرم و خنك بخوريد. حداقل تا 24 ساعت نبايد مايعات داغ مصرف كنيد.

8- از داروهاي ضد انعقاد خون، از جمله آسپرين، ايبوپروفن، كلوييدوگرل بيسولفات (پلاريكس) و يا وارفرين (كومادين) استفاده نكنيد

9- ممكن است پزشك برخي از پمادهاي نرم كننده مخصوص داخل بيني را به شما توصيه كند. (به مورد زير توجه كنيد)

10- اگر مجددا دچارخونريزي بینی شدید، براي پاك كردن لخته هاي خون از درون بيني، هوا را با فشار به درون بيني بكشيد. استفاده از داروهاي موقتي چون اسپري ضد احتقان بيني، براي مثال آفرين يا نئوسينفرين، به شما كمك خواهد كرد. اين نوع از اسپري ها موجب انقباض رگ هاي خوني مي شوند. (توجه: اگر اين مواد به مدت چند روز مصرف شوند، ممكن است اعتيادآور باشند. به همين دليل براي مصرف كوتاه مدت توصيه مي شوند. علاوه بر اين، افراد مبتلا به فشار خون بالا نبايد از اين داروها استفاده كنند.)

11- اقدامات معرفي شده در بخش خونريزي هاي مداوم را انجام دهيد. اگر خونريزي ادامه یافت، با پزشك تماس بگيريد يا به نزديك ترين مركز اورژانس مراجعه كنيد.

براي پيش گيري از خونريزي چه بايد كرد؟

شايع ترين دليل خونريزي بيني خشك شدن غشاء داخل آن است. اگر فردي مستعد خونريزي هاي مكرر است، چرب كردن بيني با استفاده از برخي پماد ها مفيد خواهد بود. با گوش پاك كن يا نك انگشتمي توانيد پماد را داخل بيني، خصوصا در بخش مياني آن، بماليد. بسياري از مردم براي خونريزي هاي بيني از داروهايي چون پماد A+D، ميسيل ساليسيلات/منتول (منتولاتوم، بن گِي، ‍ژل آيسي هات)، پوليس پورين، نئومايسين/باسيتراسين/ پلي ميكسين (پماد نئوسپورين) يا وازلين استفاده مي كنند . استفاده از اسپري هاي نمكين (اسپري اقيانوس) نيز مفيد خواهد بود.

• هنگامي كه خونريزي ادامه دارد و متوقف نمي شود.

• اگر خونريزي سريع است و خون زيادي از دست مي رود.

• اگر احساس ضعف و بي حالي مي كنيد.

• اگر خونريزي در اثر اصابت ضربه به صورت رخ داده است، و با بیهوشی يا تاري ديد همراه است.

• اگر خونريزي با تب يا سردرد همراه است.

• اگر نوزاد يا كودك دچار اين مشكل شده است، با متخصص اطفال تماس بگيريد.

اگر خونريزي مكرر یا مداوم است، به پزشك مراجعه كنيد. پزشك ممكن است براي متوقف كردن خونريزي، استفاده از دستگاه حرارتي، يا سواب شيميايي (سوزاندن رگ هاي خوني كه باعث اين مشكل مي شوند) و يا استفاده از داروهاي موضعي كه موجب لخته شدن خون مي شوند را به شما توصيه كند. همچنين براي بررسي اختلالات خونريزي، ممكن است نياز باشد آزمايش خونانجام شود. اگر خونريزي ادامه داشته باشد، پزشك ممكن است از پك هاي مخصوص بيني، كه به رگ ها فشار مي آورند و خونريزي را متوقف مي كنند، استفاده كند. در موقعيت هاي بسيار خاصي ممكن است در بيمارستان بستري شويد، يا انجام عمل جراحي و يا آمبوليزاسيون آن‍ژيوگرافي (روشي كه در آن به رگهاي خوني برق متصل مي شود) ضروري باشد.

در صورت استفاده از پك هاي مخصوص بيني چه بايد كرد؟

هنگامي از پك هاي مخصوص بيني استفاده مي شود كه روش هاي هميشگي بي تاثير باشند. اين پك ها را که از موادي به نام مِروسل ساخته مي شوند، عموما در دوطرف بيني قرار می دهند. مِروسل موادي شبيه اسفنج فشرده يا كيسه هايي از جنس ژل (به نام رينوراكت) هستند كه براي فشردن محل خونريزي در بيني استفاده مي شوند. پك ها اغلب چندين روز در بيني باقي مي مانند، و پس از قرار دادن آنها، فرد بايد مجددا توسط متخصص معاينه شود.

بعد از برداشتن پك ها، بيمار به يك همراه نياز خواهد داشت كه او را تا منزل همراهي كند. در صورت نياز ممكن است براي بيمار آنتي بيوتيك و مسكن تجويز شود.

خروج موادي آغشته به خون از بيني غيرعادي نيست. اگر گاز پانسمان را تا كنيد و زير بيني (ناحيه پشت لب) قرار دهيد، تاثير بسياري خواهد داشت. پزشك ممكن است تميز كردن سوراخ هاي بيني با گوش پاك كن آغشته به پراكسيدهيدروژن را مجاز بداند. براي جلوگيري از خونريزي مجدد، بايد روش هاي پيشگيري كه پیش تر به آنها اشاره شد را در نظر بگيريد.

خونريزي بيني در يك نگاه :

• خونريزي هاي بيني با توجه به موقعيت بيني روي صورت و تعداد عروق خوني آن، عادي است.

•شايع ترين دلايل خونريزي بيني، خشك شدن غشاء آن و گرفتن بيني است، و راه جلوگيري از اين مشكل، چرب كردن داخل بيني و نگرفتن آن است.

• بيشتر خونريزي هاي بيني را مي توان در منزل متوقف كرد.

• اگر خونريزي متوقف نمي شود، خون زيادي از دست مي دهيد و يا احساس ضعف و بي حالي مي كنيد، با پزشك مشورت كنيد.

• اگر روش هاي قديمي و هميشگي موثر نباشند، ممكن است پزشك از پك هاي مخصوص بيني استفاده كند.

• اگر دچار خونريزي مي شويد، از آسپرين يا هر داروي ضد انعقادي ديگري استفاده نكنيد. (اگر اين داروها را با دستور پزشك مصرف مي كنيد، پيش از قطع مصرف آنها با پزشك مشورت كنيد.)